Wirtualny spacer
WYDANO DRUKIEM
1561
BIBLIA LEOPOLITY
Jedną z najważniejszych przyczyn rozwoju piśmiennictwa teologicznego w języku polskim oraz powstałych w związku z nim przekładów Pisma Świętego była Reformacja, która znacznie przyspieszyła prace nad tłumaczeniami narodowymi.
Z ŁACINY NA JĘZYK POLSKI
Biblia Jana Leopolity to pierwszy drukowany Polski przekład całej Biblii. Dokonano go na zlecenie marka Szarffenberga i jego syna, Stanisława, stąd też jego inna nazwa: Biblia Szarffenbergowska. Tłumaczenie to zadedykowano Zygmuntowi Augustowi. Biblia Leopolity była drugim, po Biblii Królowej Zofii, Katolickim przekładem pisma w języku polskim. Została wydana w 1561 roku. Tłumaczono ją głównie z Łacińskiej Wulgaty, opierając się także na wydaniach Czeskich, a w niewielkim tylko stopniu na Greckim tekście Nowego Testamentu. W pierwszym wydaniu nie podano nazwiska tłumacza. Wiadomo jednak, że przed drugim wydaniem Biblię poprawiał Jan Nicz ze Lwowa, określany pseudonimem Leopolita.
LEOPOLITA
Być może nie podał pełnego nazwiska z obawy przed władzami kościelnymi, które w tym okresie zakazywały wydawania Biblii w językach narodowych. Pierwsze wydanie Biblii Leopolity jest szczególne, gdyż zawiera dwieście osiemdziesiąt cztery drzeworyty obrazujące różne sceny Biblijne. Ilustracje te pochodzą z Biblii Marcina Lutra, wydanej w 1534 roku w Wittenberdze. Przekład Leopolity to tłumaczenie średniowieczne, brak w nim podziału na wersety. Pomimo tego była to jednak nowatorska próba oddania w tłumaczeniu głównej myśli Pisma – np. poprzez zastąpienie słowa łacińskiego dwoma wyrazami polskimi lub użycie słów niewystępujących w Wulgacie, by podkreślić czy wyjaśnić tekst. Przekład ten stanowił duże osiągnięcie kościoła katolickiego. Biblia Leopolity stworzyła podwaliny pod następne katolickie tłumaczenie, znane dziś jako Biblia Jakuba Wujka.